بیست و دومین جلسه دبیرخانه شورای گفت‌وگو دولت و بخش خصوصی خراسان رضوی به منظور بررسی مشکلات صادرکنندگان استان در حوزه حمل و نقل ریلی در اتاق مشهد برگزار شد. به گزارش روابط عمومی اتاق ایران به نقل از اتاق مشهد، «علی رضا اشرف»، رئیس دبیرخانه شورای گفت‌وگو دولت و بخش خصوصی تصریح کرد: با توجه به ایجاد فضای اقتصادی جدید کشور و روند موفق تصویب برجام، همه‌ی استان‌های کشور باید زیر ساخت‌های لازم برای این شرایط جدید را ایجاد کنند. وی با اشاره به توسعه صادرات ریلی به کشورهای آسیای مرکزی با رویکرد تامین مالی، افزود: از مشکلات مهم خراسان رضوی مسائل ریلی، کمبود واگن و هزینه‌های آن بوده که باید اقدامات جدی در این خصوص صورت گیرد. رئیس دبیرخانه شورای گفت‌وگو دولت و بخش خصوصی ادامه داد: در زمینه حل مشکلات ریلی استان دستگاه‌های ذی‌ربط به ویژه اداره کمرگ باید پیش‌بینی و سازوکارها و مطالعات لازم را انجام دهند. اشرف با بیان اینکه علت نزولی شدن بیشر شاخص‌های اقتصادی روابط سیاسی بوده است، تصریح کرد: متأسفانه روابط سیاسی موجود سبب شده که کشورهای (CIS) برای صادرکنندگان و بازرگانان ایرانی مشکلات بسیاری ایجاد کنند که این امر رقابت با سایر کشورها را برای ایرانی ها سخت‌تر کرده است. وی عنوان کرد: با توجه به این خراسان رضوی بزرگ‌ترین بخش ریلی کشور را دارد، پیشنهاد می‌شود پایگاه دفاع واگن به اداراه راه آهن این استان واگذار شود. رئیس دبیرخانه شورای گفت‌وگو دولت و بخش خصوصی از برگزاری جلسه شورای گفت‌وگو دولت و بخش خصوصی جهت بررسی مشکلات صادرکنندگان استان در حوزه حمل و نقل ریلی با حضور استاندار خراسان رضوی در هفته آینده خبر داد. «یاسر مهرآور»، مسئول دفتر تحقیقات بازار و مشاوره تجاری اتاق خراسان رضوی بااشاره به این که خراسان رضوی به دلیل جایگاه ویژه جغرافیایی، دروازه ورود کالا به کشورهای آسیای مرزی است، خاطرنشان کرد: به طور متوسط 50 درصد از صادرات ایران به کشورهای آسیای مرکزی توسط صادرکنندگان استان صورت می‌پذیرد. وی مرز ریلی سرخس را فعال‌ترین مرز در جایگاه نخست حمل ریلی کشور دانست و افزود: مرز ریلی سرخس در بین سه مرز ریلی فعال کشور بیشترین تناژ صادراتی را به خود اختصاص داده است، به طوری که در بازه زمانی سال‌های 80 تا 93 به طور متوسط سالیانه 82 درصد صادرات ریلی کشور از نظر مقدار وزنی و 73 درصد از نظر تعداد واگن از طریق مرز ریلی سرخس انجام شده است. مسئول دفتر تحقیقات بازار و مشاوره تجاری تصریح کرد: متأسفانه در سال‌های اخیر به دلیل برخی از مشکلات و مسائل داخلی و خارجی از قبیل تحریم‌ها سیاست خرد و کلان کشور در حوزه ترانزیت و صادرات هر ساله شاهد بحران زیادی در زمینه تامین و مدیریت عرضه واگن و در نتیجه برزمین ماندن حجم بالایی از صادرات در استان شده است. مهرآور در خصوص وضعیت صادرات ایران به کشورهای آسیای مرکزی در بازه سال‌های 75 تا 93، بیان کرد: صادرات ایران به کشورهای آسیای مرکزی از مقدار 0.3 میلیون تن و ارزش تقریبا 0.4 میلیارد دلار در سال 75 به مقدار 3میلیون تن و ارزش 1.5 میلیارد دلار در سال 93 افزایش یافته است، که به ترتیب افزایش ده برابری در مقدار و چهار برابری در ارزش را نشان می‌دهد. وی اضافه کرد: در سال 93 بالغ بر یک میلیون تن کالا به ارزش 643 میلیون دلار از طریق گمرک‌های استان به کشور‌های آسیای مرکزی صادر شده است، بر این اساس 40 درصد مقدار وزنی و 43درصد ارزش دلاری صادرات ایران به کشورهای آسیای مرکزی از طریق گمرک‌های خراسان رضوی بوده است. مسئول دفتر تحقیقات بازار و مشاوره تجاری عنوان کرد: در سال های اخیر صادرکنندگان کشور و به خصوص خراسان رضوی برای صادرات محصولات خود به کشورهای آسیای مرکزی با معضلی به نام کمبود واگن مواجه بوده که این خود باعث افزایش هزینه‌های حمل کالا و در نتیجه افزایش تمام شده محصولات صادراتی به این کشورها شده است. مهرآور با اشاره به مشکل کمبود واگن گفت: در طی این سال‌ها فقط در مقاطعی از سال یعنی از تیر ماه تا مهر ماه هر سال به دلیل کاهش برداشت و ترانزیت پنبه ازبکستان مشکل کمبود واگن وجود داشته که این کمبود با ورود واگن های امدادی جبران شده است، از سال 88 به بعد که ورود واگن‌های ترانزیتی و وارداتی روند نزولی در پیش گرفته، با توجه به صعودی بودن صادرات ریلی به تدریج کمبود واگن به یک معضل جدی تبدیل شده است. وی عدم امکان سیر واگن‌های ایرانی در شبکه ریلی کشورهای (سی ای اس) ،کاهش ترانزیت ریلی از مسیر ایران، کاهش واردات ریلی، کندی سیر واگن های روسی در کشور ، نامشخص بودن متولی تامین واگن، اضافه شدن سایر کالاها به سبد صادرا ت، روند خصوصی شدن راه آهن در کشورهای آسیای میانه را از جمله دلایل کمبود واگن مطرح کرد. وی اظهارکرد: عدم امکان سیر واگن‌های ایرانی در خطوط راه آهن کشورهای آسیای مرکزی و در نتیجه وابستگی به واگن‌های ترانزیتی و وارداتی از این کشورها برای صادرات همواره به عنوان یکی از مهم‌ترین دلایل کمبود واگن است. مهرآور درادامه گفت: عدم امکان سیر واگن های ایرانی ناشی از عدم عضویت ایران در شورای حمل و نقل ریلی کشورهای (سی ای اس) است. وی از کاهش 60 درصدی در ورود واگن ترانزیتی خبر داد و اضافه کرد: بیش از 95 درصد از واگن‌های ترانزیتی وارد شده از مرز سرخس به مقصد بندرعباس و تنها کمتر از 5 درصد سایر مرزهای کشور بارگیری می‌شوند، تعدادی از این واگن‌ها پس ازتخلیه در بندرعباس، مجددا ترانزیت خروجی بارگیری شده و بقیه آن‌ها در مسیر برگشت در ایستگاه‌های مختلف تا مرز خروجی سرخس جهت صاردات بارگیری می شوند بنابراین بدیهی است که با توجه به قرار گرفتن ایستگاه مشهد در انتهای این مسیر، سهم اختصاص یافته به این ایستگاه تابع شرایط بارگیری در طول این مسیر باشدکه عمدتا رقم اندکی است. مسئول دفتر تحقیقات بازار و مشاوره تجاری اضافه کرد: به طور متوسط در طی سال گذشته 65 درصد از واگن‌های ورودی ترانزیت کشور در مرز سرخس متعلق به کشور ازبکستان بوده و بعد از آن کشورهای ترکمنستان با 20 درصد ، تاجیکستان با 12 درصد ، قزاقستان با 2 درصد و قرقیزستان با 1 درصد در رتبه های بعدی قرار دارند، بنابراین همان گونه که مشخص است ترانزیت وارد شده به کشور در مرز سرخس بیشتر وابسته به سه کشور ازبکستان ، ترکمنستان و تاجیکستان است. مهرآور خاطرنشان کرد: تحریم کشورهای غربی، بحران اقتصادی جهانی، عوامل بازدارنده داخلی تغییر مسیر ترانزیت و روابط سیاسی از دلایل اصلی کاهش ترانزیت از مسیر ایران است.